انجمن صنفی مترجمان استان تهران

پنجم بهمن سالروز درگذشت دکتر منوچهر فرهنگ، مترجم و پدر علم اقتصاد ایران

رویدادها

دکتر منوچهر فرهنگ  در سال ۱۲۹۸ دربابل  یکی از شهرهای استان  گرگان  متولد شد. در حالی که تنها دو سال داشت به دلیل شغل پدر به گرگان رفت و سال‌های قابل توجهی از عمرش را در این شهر گذراند. او پس از تحصیل دیپلم در ایران، از کشور فرانسه دکترای اقتصاد دولتی دریافت کرد و کارهای مهمی در زمینه علم اقتصاد در ایران انجام داد که مهم‌ترین آن تدوین کتاب «فرهنگ علوم اقتصادی» است که تاکنون بیش از ۲۵ بار به چاپ رسیده است. علاوه بر آن، ۲۰ جلد کتاب نوشته و یا ترجمه کرده که مهم‌ترین آن کتاب «برنامه‌‌گذاری اقتصاد ایران»، «زندگی اقتصادی ایران» و ترجمه‌ي کتاب «تئوری عمومی بهره و پول» جان مینارد کینز در سال ۱۳۴۹ بوده است. فرهنگ در سال ۱۳۴۴ در دانشکده‌ي حقوق و علوم  سیاسی دانشگاه تهران  استخدام و بعد از تشکیل دانشکده‌ي اقتصاد در آن دانشگاه مشغول تدریس شد. سپس به دانشگاه ملی آن زمان (شهید بهشتی فعلی) انتقال يافت و زمانی ریاست دانشگاه ملی ایران را بر عهده گرفت. او به کمک بزرگان اقتصاد در سال ۱۳۵۳  (انجمن  اقتصاد دانان ایران) را راه‌اندازی کرد و سال اول دكتر پيرنيا رئیس بودند و سپس دكتر فرهنگ تا آخر عمر به عنوان رئیس انجمن انجام وظیفه کرد. فرهنگ در سال ۸۸ از طرف صدا و سیما به عنوان چهره‌ي برتر اقتصاد در همایش «اقتصاد و رسانه» معرفی و تقدیر شد. او دارای ۴ فرزند دختر بود.

فرهنگ با وجود سالمندی، همواره در سخنرانی‌های علمی ماهانه‌ي انجمن اقتصاددانان ایران در روزهای آخرین پنج شنبه هر ماه مشارکت فعال داشت و پس از سخنرانی استادان به جمع بندی و ارئه نظر علمی پیرامون سخنرانی می‌پرداخت. دكترمنوچهر فرهنگ، رئيس انجمن اقتصاددانان ايران و پدر علم اقتصاد ايران  دارای مدرك دكتراي اقتصاد خود را از فرانسه گرفته است.  دكتر منوچهر فرهنگ اولين فردي است كه كتاب معروف «نظريه عمومي اشتغال، بهره و پول» جان مينارد كينز را به فارسي ترجمه كرد.اين ترجمه در سال ۱۳۴۸ عنوان جايزه بهترين كتاب اقتصادي سال را از آن خود كرد. منوچهر فرهنگ، از ابتداي تأسيس انجمن اقتصاددانان ايران عضو اين تشكل بوده و به غير از سال اول تأسيس انجمن كه مسئوليت بر عهده‌ي دكتر پيرنيا بوده در ادوار مختلف رياست انجمن مذكور را برعهده داشته است. بسياري از اعضاي اين انجمن اعتقاد دارند استمرار و پايداري انجمن اقتصاددانان ايران در طول سي و اندي سال عمر خود مرهون مديريت مناسب دكتر فرهنگ بوده است.

وي درباره علل تاليف كتاب فوق چنين اذعان مي كند: «چون من برنامه‌ريزي اقتصادي را مغاير با تعبير علمي‌اش مي‌دانستم. «برنامه گذاري» يعني تهيه و تدوين برنامه‌هاي علمي اقتصادي. دراين نوع «برنامه‌گذاري» ريخت و پاش جايي ندارد در حالي كه در «برنامه‌ريزي» چنان كه از نامش پيداست در اسمش ريخت و پاش وجود دارد. اين اولين كتاب من بود كه در دانشگاه هم تدريس شد. بعدها شاگردان من كه به آمريكا رفته بودند گفته بودند كه نظير اين كتاب در آمريكا هم پيدا نمي‌شود. بنابراين بنده جزو اولين كساني بودم كه راجع به «برنامه‌گذاري» اقتصادي در ايران كتاب نوشتم. اين كتاب تأليف خودم بود. وی در پنجم  بهمن  سال ۱۳۸۸ دارفانی را وداع گفت و به دیار باقی شتافت.

از جمله  آثار او:

فرهنگ علوم اقتصادي: انگليسي- فارسي؛ فرهنگ فشرده علوم اقتصادي: انگليسي –فارسي؛ قدرت و رونق: فزون رشدي كمونيستي و استبداد سرمايه داري؛ نظريه‌ي عمومي اشتغال، بهره و پول؛

انجمن صنفی مترجمان  شهر تهران آرامش روح این بزرگوار را از خداوند منان خواستار است.

 

مریم  صاحب  اختیاری، دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات ترجمه

پايگاه اطلاع‌رساني انجمن صنفي مترجمان شهر تهران