جمشید ارجمند ۲۴ دی ۱۳۱۸ در تهران به دنیا آمد. او روزنامه‌نگار، ویراستار، مؤلف و مترجم و منتقد سینما بود. خیلی زود در ۱۲ سالگی و در آغاز دهه سی و همزمان با دولت محمد مصدق عضو حزب پان‌ایرانیست شد. بعد از کودتای ۲۸ مرداد به فعالیت‌های فرهنگی و روزنامه‌نگاری روی‌آورد و در تابستان ۱۳۳۳ کار در مجله فردوسی زیر نظر ناصر نیرمحمدی را آغاز کرد.

 در همین سال چاپ چند شعر نو در مجله فردوسی و راهنمایی‌های اسماعیل شاهرودی و نصرت رحمانی او را با ادبیات نوین فارسی آشنا کرد.

فوت مادرش در ۱۳۳۷ طی حادثه‌ای در جلوی چشمان‌اش و فوت پدر پ‍س از دو سال زندگی مشقت‌باری را به او تحمیل کرد اما وی توانست با سخت‌کوشی بر مشکلات فایق آید و به دانشگاه برود و هم‌زمان در مجله‌ي فردوسی به مدیریت نعمت‌الله جهانبانویی و ستاره‌ي سینما به سردبیری پرویز نوری به کار ترجمه و انتشار مقاله‌های سینمایی بپردازد.

سال ۱۳۴۰ به دلیل فعالیت‌های سیاسی در چارچوب جبهه ملی دو بار دستگیر و در زندان قزل‌قلعه زندانی شد و بعد از آزادی در سال ۱۳۴۱ در تظاهرات دانشجویی مورد ضرب و جرح شدیدی قرار گرفت. سال ۱۳۴۳ از دانشکده‌ي حقوق فارغ‌التحصیل و بلافاصله تحصیل فوق‌لیسانس مدیریت اداری را آغاز کرد که ناتمام ماند.

در همین سال در مؤسسه‌ي تحقیقات اقتصادی با سمت محقق استخدام شد که امکان تحقیق و سفر به مناطق مختلف ایران و انتشار پژوهش‌هایش در فصلنامه تحقیقات اقتصادی را برای‌اش فراهم آورد.

در سال ۱۳۴۵ مجمع منتقدان فیلم را بنیانگذاری کرد و در همین سال به عنوان عضو هیئت داوران منتقدان سینمایی در جشنواره‌ي فیلم کودک و نوجوان انتخاب شد.

سال ۱۳۴۸ به فرانسه رفت تا مطالعات تخصصی در دوره‌ي دکترای سیکل سوم دانشگاه اکس-مارسی، رشته اقتصاد و تبلیغات جهانگردی را پی بگیرد. در همین سال ترجمه نخستین کتاب‌اش را به پایان برد و با بازگشت به کشور در سال بعد، فعالیت‌های گسترده و مداوم ترجمه و تألیف را پی‌ گرفت.

بعد از انقلاب اسلامي در بهمن ۱۳۵۷ در چند روزنامه و مجله سرگرم کار شد که در نهایت به سمت ترجمه و تألیف کتاب و ویراستاری برای برخی ناشران شناخته شده از جمله نشر فرزان روز روی آورد.

در کارنامه کاری او بیش از صد کتاب ویراستاری به چشم می‌آید. همچنین در حوزه تألیف کتاب‌های فیلم ساختن، درباره سینما، گربه روی شیروانی داغ و ۲۱ فیلم قصه‌ دیگر از مهمترین آن‌هاست.

در حوزه ترجمه نیز می‌توان به آثاری چون جامعه شناسی رادیو و تلویزیون (جان کازنو،انتشارات سروش)، آیین هندو و عرفان اسلامی (داریوش شایگان، نشر فرزان روز)، ایرانیان ، یونانیان و رومیان ژوزف ویسهوفر اشاره کرد. جمشید ارجمند پس از دو بار جراحی قلب در روز ۲۳ تیرماه ۱۳۹۵ بر اثر عفونت و نارسایی قلبی در بیمارستان شهدای تجریش درگذشت. برای او ارجنامه‌ای هم به پاس ۴۵ سال نوشتن درباره سینما به کوشش زاون قوکاسیان و حسین رسول اف منتشر شد.

از او دو فرزند به نام‌های محمد و لیلا باقی مانده است که لیلا راه پدر را در روزنامه‌نگاری و نقد فیلم ادامه می‌دهد.

 

آثار تألیفی

 1353 - سینماگر، نشر و پخش کتاب جار.

۱۳۷۲- دستور خط و نگارش، مرکز مطالعات برنامه‌ریزی و اقتصاد کشاورزی.

 دست‌نامه‌ي شیوه‌ي نگارش، سازمان مدیریت صنعتی.

۱۳۷۷ - گربه روی شیروانی داغ و ۲۱ فیلم-قصه‌ي دیگر، انتشارات روزنه‌کار.

  ۱۳۷۹- میان پرده، گل‌آقا.

آثار ترجمه‌ای

1368 - تاریخچه‌ي رادیو و تلویزیون، پیر آلبر، آندره ژان تودسک، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی

۱۳۷۷ - سنگ قیصر، جستجوی خط مبارزه در آثار مسعود کیمیایی، پیر بالدوکی، بهرام شیراوژن، فرهنگ کاوش.

۱۳۷۷- اصفهان، تصویر بهشت، هانری استیرلن (با مقدمه‌ي هانری کربن)، نشر و پژوهش فرزان روز.

۱۳۷۸ - نقد فیلم، (نمونه‌هایی از نقدهای دهه ۱۳۴۰ تا ۱۳۷۰، انتشارات فانوس خیال

۱۳۷۹ - مینیاتور ایرانی، رنگ‌های نور: آینه و باغ، یوسف اسحاق‌پور، نشر و پژوهش فرزان روز.

۱۳۸۰ - شوهر مدرسه‌ای، جووانی گوارسکی، نشر کتاب پرواز.

۱۳۸۲- آیین هندو و عرفان اسلامی، داریوش شایگان، نشر و پژوهش فرزان روز.

۱۳۸۸ - ایرانیان، یونانیان و رومیان، یوزف ویسهوفر، نشر و پژوهش فرزان روز.

 

انجمن صنفی مترجمان شهر تهران از خداوند منان برای روح ایشان آرامش مسألت می‌دارد.

 

مریم صاحب اختیاری، دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات ترجمه

پايگاه اطلاع‌رساني انجمن صنفی مترجمان شهر تهران