شیوا مقانلو در بین دوستداران ادبیات داستانی، نویسنده و مترجم شناخته شدهای است. او متولد سال 1354 مشهد، کارشناس و کارشناس ارشد سینما از دانشگاه هنر تهران استو فعالیت جدیش را در همان دوران دانشجویی آغاز کرد. او همچنین سابقهي تدریس مباحث نظری سینما و ادبیات داستانی را در کارنامهاش دارد. وی دربارهي فرایند ورودش به دنیای ادبیات اینگونه میگوید: «با کتاب از کودکی، یکی دو سالگی آشنا شدم، از طریق داستانهایی که مادرم برایم میخواند... بعد هم شروع دبستان و ولعم نسبت به خواندن کتاب و رمان از همان هفت هشت سالگی. یعنی از کودکی در جهان ادبیات بودم، ولی به عنوان یک خوانندهی جدی، به شکل حرفهای از دوران دانشجویی در دانشگاه هنر دست به ترجمهی مقالات سینمایی یا ادبی و فلسفی زدم. نخستین کتاب ترجمهام، مجموعه داستان زندگی شهری اثردونالد بارتلمی، هم در سال 82 که دانشجوی فوق لیسانس بودم، منتشر شد».
شیوا مقانلو از دوران دانشجوئی به شکل مستمر و حرفهای به تألیف و ترجمه نیز مشغول بوده است. نخستین مجموعه داستان تالیفی او به نام «کتاب هول» در سال 1383 (نشر چشمه)، و نخستین کتاب ترجمهاش به نام «زندگی شهری» (اثر دونالد بارتلمی) در سال 1382 (نشر بازتاب نگار) به بازار آمد. از او تا کنون بیش از 40 کتاب با ناشران زیر به بازار ایران آمده است (به ترتیب تعداد کار با هر ناشر): ققنوس، چشمه، تندیس، مرکز، ثالث، بیدگل، ویدا، بازتاب نگار، پریان، سمت، دیگر و سفیدسار. از موفقترین آثار او میتوان به مجموعه داستان تألیفی «آنها کم از ماهیها نداشتند» (نشر ثالث - 1392)، برندهي دیپلم افتخار جایرهي ادبی مهرگان؛ و کتاب تئوریک «ژانرهای سینمائی» (بری کیت گرانت - بیدگل- 1392) نامزد قلم زرین کتاب سال سینمای ایران اشاره کرد. همچنین او لوح تقدیر کانون فیلمنامهنویسان خانهي سینمای ایران را به خاطر دبیری پروژهي ترجمهي «برترین فیلمنامههای جهان» (سفیدسار - 1395) و تربیت نسل نوینی از مترجمان جوان سینمائی، دریافت کرده است.
او پس از فارغ التحصیلی، به عنوان استاد پاره وقت با دانشگاههای هنر و سوره تهران نیز همکاری داشته و در رشتههای تحلیل فیلم، تحلیل فیلمنامه، مکاتب ادبی جهان و داستاننویسی تدریس کرده است. همچنین این رشتهها و حوزههای مشابه را در مؤسسات خصوصی معتبر، و نیز ورکشاپها و کلاسهای آموزشی تخصصی در شهرهای مختلف ایران آموزش داده است. همچنین نویسندگی و پژوهش چند برنامهي سینمائی تخصصی در صدا و سیما را بر عهده داشته است (از جمله «سینما 5» برای شبکهي 5 و «سینمای کلاسیک» برای شبکه نمایش). او به شکلی گزیده با نشریات تخصصی حوزههای سینما و ادبیات نیز فعالیت دارد. برخی داستانهای کوتاه شیوا مقانلو تا کنون به زبانهای انگلیسی، لهستانی، ترکی استانبولی و کردی ترجمه و در مجلات کشورهای میزبان چاپ شدهاند.
آثار او:
مکالمات فرانسوی (شش گفتگو با فیلسوفان معاصر فرانسوی)- رائول مورتلی - نشر چشمه-۱۳۸۴
زن تسخیرشده (مجموعه داستان)- دونالد بارتلمی - نشر مرکز- ۱۳۸۵
بونوئلیها (اشعار سوررئالیستی)- لوئیس بونوئل - نشر چشمه – ۱۳۸۵
ژالهکش (رمان) - دانتیکا ادویج- نشر چشمه – ۱۳۸۸
آشنایی با همینگوی (زندگینامه) - پل استراترن- نشر مرکز – ۱۳۸۷
آشنایی با لارنس (زندگینامه) - پل استراترن – نشر مرکز - ۱۳۸۷
میکل آنژ (زندگینامه) - باربارا سامرویل و پل باروسکی، نشر ققنوس – ۱۳۸۹
عمارت معصوم (رمان) ـ پی. دی. جیمز ـ کتابسرای تندیس ـ ۱۳۸۹
ستارهها (زندگینامه) ـ پل ثرو ـ کتابسرای تندیس ـ ۱۳۸۹
روی پلههای کنسرواتوار (مجموعه داستان) ـ دونالد بارتلمی ـ ۱۳۸۹
خیابان هراس ۱و ۲و ۱۳ (رمان) ـ ۱۳۸۹
اسکندر مقدونی (زندگینامه) ـ مایکل برگن ـ نشر ققنوس ـ 1390
توماس ادیسون (زندگینامه) ـ لاری کارلسون ـ نشر ققنوس ـ 1390
نور شعلهور (رمان) ـ تریسی شوالیه ـ کتابسرای تندیس ـ ۱۳۹۰
سفرهای گالیور (رمان) ـ جاناتان سویفت ـ نشر ثالث ـ ۱۳۹۱
میگل سروانتس (زندگینامه) ـ دان ناردو ـ نشر ققنوس ـ 1391
اسحاق نیوتن (زندگینامه) ـ کری هولیهان ـ نشر ققنوس ـ ۱۳۹۲
انجمن صنفی مترجمان شهر تهران ضمن آرزوی سلامتی از خداوند منان برای ایشان طول عمر باعزت مسألت دارد.
مریم صاحب اختیاری، دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات ترجمه
پايگاه اطلاعرساني انجمن صنفی مترجمان شهر تهران