ابوالحسن نجفی عضو پیوسته‌ي فرهنگستان زبان و ادب فارسی در ۷ تیر ۱۳۰۸ در نجف دیده به جهان گشود. او تنها عضو خانواده‌ي نجفی بود که در شهر نجف متولد شد، زیرا پدرش برای تحصیل علوم دینی به آن شهر رفت و مجتهد جامع‌الشرایط بود.
نجفی چند سال بعد، همراه خانواده به ایران آمد. او تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در اصفهان گذراند و در سال ۱۳۲۶ در رشته‌ي ادبی دیپلم گرفت. سپس برای ادامه تحصیل به تهران آمد و در دانشکده‌ي ادبیات دانشگاه تهران در رشته‌ي زبان فرانسه مشغول به تحصیل شد.
نجفي در دوران دانشگاه، از استادانی مثل پرویز ناتل خانلری، فاطمه سیاح و موسی بروخیم تأثیر پذیرفت. او به دلایلی دو سال ترک تحصیل کرد و در سال ۱۳۳۲ با ارائه رساله‌ای به زبان فرانسه درباره‌ي صادق هدایت فارغ‌التحصیل شد. وي پس از فارغ‌التحصیلی، به عنوان دبیر دبیرستان‌های اصفهان مشغول به کار شد. در همان دوران انتشارات نیل را در تهران پایه‌گذاری کرد و در سال ۱۳۳۸ برای ادامه تحصیل به فرانسه رفت و تحصیلات خود را تا مقطع فوق‌لیسانس در رشته زبان‌شناسی در دانشگاه سوربن پاریس ادامه داد و در سال ۱۳۴۴ به ایران برگشت.
ابوالحسن نجفی در سال ۱۳۶۹ به عضویت فرهنگستان زبان و ادب فارسی درآمد و در سال ۱۳۸۳ مدیر گروه ادبیات تطبیقی شد. انتشار شش ماه یک بارِ مجله‌ي ادبیات تطبیقی با مقالات، گزارش‌ها و نقدهایی در این حوزه، از فعالیت‌های این بخش است که زیر نظر ابوالحسن نجفی و با نظارت او انجام می‌شدند.
عمده فعالیت‌های ادبی و علمی او در حوزه ترجمه متون ادبی، ویرایش، زبان‌شناسی و وزن شعر فارسی است. نجفی یکی از دقیق‌ترین دایره‌ها برای طبقه‌بندی وزن شعر فارسی را تدوین کرده که به «دایره نجفی» معروف است.
برخي از ترجمه‌هاي مرحوم استاد نجفی:
شازده کوچولو (آنتوان دو سنت اگزوپری)،
شیطان و خدا (ژان پل سارتر)،
گوشه‌نشینان آلتونا (ژان پل سارتر)،
ضدخاطرات (آندره مالرو)،
خانواده تیبو (روژه مارتن دوگار)،
بیست و یک داستان از نویسندگان معاصر فرانسه،
بچه‌های کوچک قرن (کریستیان روشفور)،
شنبه و یکشنبه در کنار دریا (روبر مرل)،
کالیگولا (آلبر کامو)،
ادبیات چیست؟ (ژان پل سارتر)،
استادکاران (آرتور آدامُف)،
همان‌طور که بوده‌ایم (آرتور آدامُف)،
پرندگان می‌روند در پرو می‌میرند (رومن گاری)،
ژان پل سارتر (هِنری پیر)،
درباره نمایش (ژان پل سارتر)،
نژاد و تاریخ (کلود لوی استروس)،
نویسندگان معاصر فرانسه (برگزیده داستان‌های کوتاه)،
وعده‌گاه شیر بلفور (ژیل پرو)،
عیش و نیستی (تیری مونیه) و گم‌گشته (ژیل پرو)
استاد ابوالحسن نجفی از بزرگان عرصه‌ي ترجمه، زبان‌شناسی، فرهنگ‌نویسی، وزن شعر فارسی، ادبیات تطبیقی و زبان و ادبیات فارسی در روزگار ما و یکی از تأثیرگذارترین افراد نسل خود در شناسایی و تربیت نویسندگان و پژوهشگران بود که کارنامه‌ي پربرگ و باری دارد، دوم بهمن سال 1394 در تهران درگذشت.
انجمن صنفی مترجمان شهر تهران از خداوند منان برای روح ایشان آرامش مسألت می‌دارد.
مریم صاحب اختیاری، دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات ترجمه
پايگاه اطلاع‌رساني انجمن صنفی مترجمان شهر تهران