انجمن صنفی مترجمان شهر تهران
⇔دومین جشن ملی مترجمان
پس از شکل گیری انجمن صنفی مترجمان شهر تهران، به منظور ایجاد تعامل موثر میان مترجمان، فعالان عرصه ترجمه، نهادهای ذیربط و در نتیجه ارتقای جایگاه مترجمان کشور و بازتاب اندیشه های جاری در این عرصه به غایت در خور توجه، انجمن با همکاری حوزه هنری تمام تلاش خود را صرف برگزاری جشنی به نام جشن ملی همدلی و همزبانی جامعه ترجمه ایران کرد تا بدین طریق بتواند گامی در جهت اعتلا بخشیدن به جایگاه ترجمه و مترجم بردارد.
بدین ترتیب، سال گذشته جشن ملی در روز جهانی مترجم به همت انجمن صنفی مترجمان شهر تهران و همکاری شایسته حوزه هنری در سطحی گسترده برگزار گردید که به موجب آن، فضای همدلی و هم گرایی در اعضای جامعه بزرگ ترجمه فراهم آمد و توجه همگان را به توان و جایگاه مترجم در صنعت ترجمه کشور جلب نمود.
اهمیت بخشی به جایگاه مترجمان بزرگ، توجه به جایگاه بخشی به حوزه های نو مانند ترجمه و فناوری، کارآفرینی و تقدیر از متولیان دولتی در این حوزه ها از جمله دستاوردهای این جشن محسوب می شد.
بعد از گذشت یکسال از نخستین جشن همدلی مترجمان، انجمن بار دیگر توانست امسال مراسمی باشکوه و در شأن جایگاه مترجم برگزار کند. گذشته از آسیب شناسی وضعیت مترجمان که خود امری مهم است، می توان به توجه مستمر به جایگاه مترجم و نقش تاثیرگذارش در فرهنگ جامعه به عنوان یکی از مهمترین اهداف برگزاری دومین جشن ملی مترجمان اشاره داشت.
بدین ترتیب، انجمن تصمیم گرفت دومین جشن ملی مترجمان را به طور مستقل برگزار نماید. در نتیجه، تمام رایزنی های مربوطه به منظور هماهنگی با اسپانسرها و در اختیار گرفتن مکانی برای برگزاری جشن صورت پذیرفت. پس از آن، اطلاع رسانی و دعوت از بزرگان ترجمه و اهل قلم انجام گرفت. همچنین، انجمن به منظور شفاف سازی بیشتر اقدام به تهیه بروشورهایی نمود تا با در اختیار قرار دادن آنها به مدعوین، هر چه بهتر اعضای ترجمه بتوانند با اهداف انجمن صنفی مترجمان تهران، اقدامات صورت گرفته در سال گذشته و برنامه های آتی آشنایی پیدا کنند.
در نهایت، دومین «جشن ملی مترجمان» مورخ ۷ مهر ۱۳۹۵ در تالار روح الامینی باغ نگارستان از ساعت ۱۶ تا ۱۹ عصر برگزار شد.
در شروع مراسم، پس از نواخته شدن سرود ملی کشور در سالن و خوشامدگویی به تمام اهالی جامعه ترجمه، رییس انجمن صنفی مترجمان شهر تهران، آقای محمدرضا اربابی در خصوص اهمیت ترجمه و شکل گیری انجمن مترجمان تهران به عنوان نهاد متولی حمایت از مترجمان سخنرانی کردند.
ضمن اشاره به برگزاری نخستین هم اندیشی سراسری فعالان عرصه ترجمه در ایران در سال ۸۹ به مناسبت روز جهانی ترجمه، وی اظهار داشت: در این نشست مقدماتی فراهم شد، ۴ سال بی وقفه تلاش شد تا در سال ۹۳ انجمن مترجمان تهران در قالب نظام صنفی به عنوان سازمان مردم نهاد تأسیس شد.
در ادامه افزود: ایجاد فضای حمایتی، وجود نظام صنفی متولی ساماندهی وضعیت کسب و کار ترجمه، شناسایی نقاط و قوت و ضعف جامعه ترجمه، بحث آموزش های تکمیلی برای رفع خلأهای موجود، ۱۵ نشست و دوره تخصصی در انواع حوزه های ترجمه مانند فناوری و اجرای طرح هایی چون طرح حمایتی ترجمه اولی ها برای رفع مشکلات نشر (با در دستور کار قرار دادن بیش از ۵۰ اثر) از جمله دستاوردهای این مدت هستند.
همچنین رییس انجمن صنفی مترجمان تهران از تشکیل کارگروه قیمت گذاری خدمات ترجمه خبر داد که قرار است با همکاری نهادهای متولی دولتی و بخش خصوصی در نهایت استاندارد قیمت گذاری ترجمه های غیر رسمی به الویت ترجمه های مکتوب به زودی رونمایی و ابلاغ شود.
پس از آن، از جناب آقای غزوه، مدیر مرکز آفرینش های ادبی حوزه هنری دعوت شد تا در خصوص فعالیت های ترجمه ای خود صحبت کنند. وی ضمن اشاره به اقداماتی جهت ترجمه کتاب های شعر به زبان های مختلف و همکاری با مترجمان بزرگی چون دکتر بیدج و شبیری برای ترجمه کتاب شعر،گفت که اهل ادبیات می توانند با ادبیات محبوب شوند و با مردم ارتباط برقرار کنند. لذا دانستن شعر و وزن برای هر مترجمی بسیار ضروری است. باید بیش از این به ترجمه و به ویژه ترجمه شعر اهمیت داد. چرا که ادبیات ارتباط گرفتن با مردم است. پس مترجم باید ادبیات هر ملت را به خوبی بشناسد و درک کند.
در ادامه مراسم، پس از اجرای موسیقی زنده نوبت به آیین تجلیل از پیشکسوتان برتر، دو پژوهشگر برتر ترجمه، مدیر برتر و ناشر برتر در حوزه ترجمه صادراتی رسید. بدین ترتیب، دکتر رضا قیصریه و دکتر نجمه شبیری به عنوان دو پیشکسوت برتر، دکتر علی بیکیان و دکتر عباس مهرپویا به عنوان دو پژوهشگر برتر، دکتر سعیده حسینجانی، مدیرمرکز ترجمه حوزه هنری به عنوان مدیر برتر و همچنین آقای افشین شحنه تبار مدیر انتشارات شمع و مه به عنوان ناشر برتر تقدیر شدند و هر یک از تجلیل شدگان دقایقی به سخنرانی پرداختند.
ابتدا دکتر شبیری با امید داشتن به حل مشکلات موجود در ترجمه، درباره وجود یک نظام منسجم برای ترجمه گنجینه های نفیسی از آثار فاخر کشور و عرضه آن به خارج از کشور صحبت کرد و از مراسم رونمایی ترجمه مدرن کتاب دن کیشوت (که خود ترجمه فارسی یکی از فصل های آن را عهده دار بود) در تاریخ ۱۲ دسامبر توسط وزارت فرهنگ اسپانیا در مادرید خبر داد.
خانم آنتونیو شرکا نیز به قرائت متنی از دکتر قیصریه پرداخت که در آن، این چهره برجسته به نقش ترجمه و مسئولیت سنگین مترجم آگاه در انتقال درست مفاهیم از زبانی به زبان دیگر اشاره داشت. به گفته وی، بار سنگینی بر دوش مترجم است چون شناخت دو زبان همراه با انتقال همه بار معنایی است که از هر مفهوم آنی فراتر از یک واژه مجرد و رها در خلأ می سازد.
همچنین آقای سعد آبادی به نمایندگی از خانم حسینجانی، مدیر برتر حوزه ترجمه به پشت تریبون رفت و در خصوص تلاش حوزه هنری در راستای معرفی فرهنگ ها و خرده فرهنگ ها از طریق ترجمه آثار فارسی به زبان های دیگر سخنرانی کرد. وی در ادامه افزود: علاوه بر تلاش برای مترجم پروری در داخل کشور، این مرکز بیشتر آثار خود را به مترجمان شناخته شده و بومی زبان مقصد می سپارد تا بتوانند بخوبی معنا را انتقال دهند.
پس از آن، جناب آقای افشین شحنه تبار به عنوان مدیر انتشارات شمع و مه و ناشر برتر در حوزه ترجمه صادراتی درباره دغدغه اصلی خود برای معرفی ادبیات کشور به دنیا صحبت کرد. از نظر او، متاسفانه ترجمه به جاده ای یکطرفه تبدیل شده است. هر سال بیش از ۵۰۰ اثر از زبان های دیگر به زبان فارسی ترجمه می شود و این در حالی است که ترجمه آثار فارسی به زبان های دیگر یا انگشت شمار بوده و یا ضعیف هستند.
وی اضافه کرد: در صد سال اخیر، متاسفانه فقط آثار ترجمه شده به داخل کشور وارد کردیم و صادرات نداشتیم. بنابراین با تمرکز بر این هدف، او توانسته است بیش از ۴۰ عنوان اثر بزرگ ایران را به خارج از کشور صادر کرده و همچنین در سال ۲۰۰۱ ، خانه ترجمه ای در لندن برای گردآوری افراد صاحب قلم از زبانهای مختلف دنیا تاسیس کند.
دکتر مهرپویا نیز به عنوان پژوهشگر برتر مطالبی پیرامون ترجمه های متعدد و بازخوانی مجدد آثار، توجه به کیفیت و کمیت ترجمه بیان کردند.
به عنوان حسن ختام جشن پس از اجرای موسیقی، آقای سعید نژاد، مسئول شبکه مترجمین ایران و حامی مالی این جشن حضور پیدا کرد و به ارائه مطالبی درباره فعالیت های مجموعه خود پرداخت.