پنج‌شنبه ۲۵ آذر ماه ۱۳۹۵ در دانشگاه خیام کارگاه کسب‌و‌کار ترجمه برگزار شد. محمدرضا اربابی در این کارگاه که با استقبال بی‌نظیر دانشجویان مشهدی روبه‌رو شده بود گفت: «ما مترجمان برای مترجم حرفه‌ای شدن باید قاعده‌ي ذهنی خود را عوض کنیم. الگوی ذهنی خود را از مترجم‌شدن به فعال عرصه‌ی ترجمه شدن تبدیل کنیم و به عنوان یک فعال این عرصه به این اصل برسیم که چطور فرد موفقی در کسب‌و‌کار این حوزه شویم و به سرمایه‌ای پایدار برسیم».
در این کارگاه با حضور مسئولین دانشگاه خیام برگزار شد، محمدرضا اربابی، رییس انجمن صنفی مترجمان شهر تهران ضمن ابراز خرسندی از استقبال پرشور دانشجویان مشهدی به سه اصل مهم در حوزه کسب و کار ترجمه اشاره کرد: «این اصل نانوشته ضامن موفقیت فرد در بازار کار است: پشتکار، پژوهندگی و پول سازی».
اربابی در ادامه افزود: «ما مترجمان برای مترجم حرفه‌ای شدن باید قاعده‌ی ذهنی خود را عوض کنیم. الگوی ذهنی خود را از مترجم شدن به فعال عرصه‌ی ترجمه شدن تبدیل کنیم و به عنوان یک فعال این عرصه به این اصل برسیم که چطور فرد موفقی در کسب‌و‌کار این حوزه شویم و به سرمایه‌ای پایدار برسیم. چگونه پول‌ساز شویم، نه پول‌دار. برای فعال عرصه‌ي ترجمه بودن ابتدا باید بدانیم در این حوزه چه اتفاقاتی میفتد، باید اشراف اطلاعاتی داشته باشیم. باید بدانیم چه همایش‌هایی برگزار می‌شود. تازه‌های نشر این حوزه کدام است و در کل اخبار مربوطه را رصد کنیم و در اصل بدانیم دنیای ترجمه دست چه کسی است».
بنا بر اظهارات اربابی، داشتن یک رزومه‌ي کاری کامل و مؤثر اولین مرحله برای موفقیت در این مسیر است. ایشان ضمن تشریح نقش شبکه‌های اجتماعی و امکان بهره‌گیری از پتانسیل آن‌ها در عصر دیجیتال ویژگی‌های یک رزومه‌ي کاری خوب را نیز برشمرد:
۱. هدفمند بودن. ۲. جامع بودن. ۳. شکیل بودن. ۴. مستند بودن ۵. مختصر بودن. و آن را در برگیرنده‌ي ۱. اطلاعات شخصی مرتبط ۲. سوابق کاری مرتبط ۳. سوابق تحصیلی مرتبط ۴. سوابق پژوهش مرتبط ۵. سوابق آموزشی مرتبط ۶. سوابق مهارتی دانست.
اربابی در ادامه و تحت عنوان محور «عبور از مدرک و نمره‌گرایی» واژه‌ی «شاگرد اول بیکار» را مطرح کرد و افزود: «در حوزه‌ی دانشگاهی نمره مهم است. اما نباید خود را فقط به نمره محدود کنیم. باید کاری کنیم که شاگرد اول بیکار نباشیم. هدف از دوره‌ی ارشد ترجمه، تربیت پژوهشگر مطالعات ترجمه است. و در دوره ی دکترا هدف تربیت پژوهشگر و استاد دانشگاه است. حال برای موفقیت باید افق دید خود را گسترش دهیم و دانشگاه را فقط بخش کوچکی از مسیر خود ببینیم».
وی در ادامه به اهمیت اصل ۸۰/۲۰ پرداخت و گفت: «ما باید برای کار خود یکسری افراد و مشتری خاصی داشته باشیم و بتوانیم تنها با داشتن حتی تعداد کم مشتری و رعایت این اصل اساسی با ۲۰ درصد پتانسیل خود ۸۰ درصد درآمد کسب کنیم».
در ادامه اصول قیمت‌گذاری مطرح شد و نرم‌افزارهایی که در این راستا می‌توانند به کمک مترجم بیایند به صورت اجمالی معرفی شد.
رییس انجمن صنفی در ادامه با بیان نحوه‌ي صحیح قیمت‌گذاری، یعنی تعداد واژگان، و در نظر گرفتن مؤلفه‌های مختلف از طراحی اپلیکیشن نرخ‌گذاری خبر داد و نوید داد به زودی اخبار خوبی از دستاوردهای کارگروه نرخ‌گذاری و قیمت‌دهی ترجمه غیررسمی منتشر خواهد شد.
وی در ادامه تشریح منشور اخلاق حرفه‌ای و اعلام تدوین پیش نویس آن بیان کرد: «یکی از مهم ترین مؤلفه‌های این منشور پایبندی همه مترجمان به عدم قیمت شکنی است».
در این کارگاه، از اهمیت بهره‌گیری از ابزار روز دنیا و فناوری‌های نوین در کسب‌و‌کار نیز صحبت شد و یکی از نرم‌افزارهای مهم این حوزه، ترادوس، بصورت اجمالی تشریح شد؛ این نرم‌افزار قادر به ساخت واژه‌نامه و حافظه‌ی ترجمه است و راندمان مترجم را حدوداً ۴۰ درصد افزایش می‌دهد.
اربابی بحث مراجع رسیدگی به شکایت مترجمان و حوزه‌های مرتبط را نیز مطرح کرد و گفت: «اداره‌ي کل اسناد و مترجمان رسمی قوه‌ي قضائیه و کانون مترجمان رسمی (مسئول رسیدگی به شکایات مربوط به مترجمان رسمی)، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و انجمن صنفی مترجمان تهران (مسئول رسیدگی به شکایات مربوط به مترجمان غیررسمی و حوزه نشر) هستند. البته باید دانست که گام نهادن در این راه سهل نبوده و نیازمند عزم راسخ و تلاش بی‌پایان است. وی در پایان با آرزوی موفقیت برای همه‌ي دانش‌آموختگان این رشته ابراز امیدواری کرد با کمک همه‌ي فعالان این عرصه انجمن صنفی بتواند در تحقق اهداف جامعه‌ای مطلوب، احقاق حقوق حقه‌ي مترجمان و ترفیع جایگاه و شأن ترجمه و مترجم در ایران گام‌های مؤثرتری بردارد».
در پایان، رییس انجمن صنفی مترجمان شهر تهران ضمن ابراز خرسندی از اقدام دانشگاه خیام به برگزاری چنین کارگاهی، حضور بی‌نظیر دانشجویان از این نشست را نشانه‌ي علاقه و پتانسیل بالقوه‌ي ایشان دانسته و بیان کرد: «امیدواریم این حرکت در استان خراسان و سایر استان‌های دارای ظرفیت مطلوب ادامه یابد تا بدینوسیله بتوان استعداد و توانایی دانشجویان را به سمت مسیر درستی هدایت کرد».
سيده هستي حسيني
پایگاه اطلاع رسانی، روابط عمومی انجمن صنفی مترجمان شهر تهران