ابراهیم یونسی بانه نویسنده و مترجم ایرانی متولد ۱۹خرداد ۱۳۰۵ در شهر بانه بود. وی نخستین استاندار کردستان ایران بعد از انقلاب و در دولت مهدی بازرگان بود. ابراهیم یونسی که از افسران بازماندهی حزب تودهی ایران در سالهای پیش از کودتای ۲۸ مرداد بود و بعد از کودتا نیز سالها در زندان کودتا ماند، پس از کودتا محکوم به اعدام شد اما از آنجايي که یک پای خود را در ارتش از دست داد یک درجه تخفیف به حبس ابد محکوم شد. ایشان داستاننویسی و ترجمه را از همان روزهایی که در زندان بودند شروع کردند. پس از آزادیشان در سال ۱۳۴۱ کتاب «هنر داستان نویسی» را که در این ایام تالیف کرده بودند را منتشر کردند. طبق آنچه خودشان میگویند، در همان ایامی که در زندان بودند، از سیاوش کسرایی که برادرش جزو زندانیشدهها بود و او مرتب به دیدنش میرفت، دربارهی ترجمهی «آرزوهای بزرگ» چارلز دیکنز میپرسد و او به یونسی پیشنهاد میکند که جا دارد این اثر را ترجمه کند؛ پس ترجمه میکند و کتاب زیر نظر «سیروس پرهام» منتشر میشود و در سال ۱۳۳۶ در دانشگاه تهران برندهی جایزه میشود. ایشان ۸۰ کتاب از انگلیسی و یک کتاب از فرانسوی به فارسی ترجمه کرده است. از جمله نکات جالب در ترجمههای یونسی در برگردان فارسی کتابها، اعتقادش به متن اثر بود که اگر با ایده و تفکر او همراهی نداشت، آن را ترجمه نمیکرد.
ایشان در سال ۱۳۸۸ به بیماری آلزایمر مبتلا شد و در این خصوص چنین نوشته است: «من پولی برای درمان بیماری خود در خارج از کشور ندارم. من فقط یک حقوق کارمندی میگیرم».
ایشان در روز چهارشنبه ۱۹ بهمن ماه ۱۳۹۰ بعد از جدال ۲ ساله با بیماری آلزایمر دار فانی را وداع گفتند. روحشان قرین رحمت.
از نوشتهها و کتابهای ترجمهشده به دست ایشان میتوان موارد زیر را نام برد:
آرزوهای بزرگ از چارلز دیکنز (۱۳۳۶)، علامتچی از چارلز دیکنز، داستان دو شهر از چارلز دیکنز، ادبیات آفریقا، طوفان از ویلیام شکسپیر، یک جفت چشم آبی از توماس هاردی، به دور از مردم شوریده از توماس هاردی، جود گمنام از توماس هاردی، بازگشت بومی از توماس هاردی، دست تکیده از توماس هاردی، دفتر یادداشت روزانه یک نویسنده از فئودور داستایوسفکی، اسپارتاکوس از هوارد فاست، با این رسوایی چه بخشایشی از جاناتان رندل، میراث از ماکسیم گورکی، سرگذشت یک اسب از لئو تولستوی، توماس هاردی از سی دی لویس، چارلز دیکنز از باربارا هاردی
نوشتهها:
مادرم دوبار گریست. (رمان-۱۳۷۷)، دعا برای آرمن (رمان-۱۳۷۷)، کج کلاه و کولی (رمان)، زمستان بی بهار (رمان-۱۳۸۲)، شکفتن باغ (رمان-۱۳۸۳)، دادا شیرین (رمان)
شادیه منظوری شلمانی
پايگاه اطلاعرساني انجمن صنفي مترجمان شهر تهران